مصاحبه با مدیر پژوهشی دانشگاه به مناسبت گرامیداشت هفته پژوهش و فناوری

چهارمین هفته آذر ماه هر سال بعنوان هفته پژوهش و فناوری می باشد. مراکز دانشگاهی در این هفته علاوه بر ارائه کارنامه عملکرد و فعالیت ­های پژوهش و فناوری سالانه، از پژوهشگران و فناوران برتر دانشگاه نیز تجلیل می نمایند. برای آشنائی با رویکردها و دستاوردهای پژوهشی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، روابط عمومی دانشگاه با دکتر افشین سروری مدیر پژوهشی دانشگاه مصاحبه ای انجام داده است که مشروح آن در ادامه می آید:

رویکردهای پژوهشی دانشگاه چیست؟

رویکرد اصلی حوزه پژوهش انجام پژوهش­های مسئله محور که منجر به حل نیاز و مشکل صنعت و جامعه شود، می باشد. بدین منظور حوزه پژوهش به دنبال اقناع صنایع، مراکز و ادرات جهت همکاری با دانشگاه در جهت رفع مشکلات و نیازمندی­های آن ها می­باشد که مراجعه حضوری به صنایع و ارائه توانمندی­های دانشگاه، دعوت از صنایع و مراکز دولتی جهت ارائه نیازهای پژوهشی در قالب سمینار یا وبینار در دانشگاه و هماهنگی جهت بازدید حضوری اعضای هیات علمی از این مراکز برای آشنایی بیشتر،  راهکارهایی بود که سال گذشته توسط دفتر ارتباط با صنعت به جد پیگیری و انجام شد. این رویکرد ترغیب بیشتر صنایع برای همکاری با دانشگاه را در پی داشته است. نتیجه این رویکرد، انجام پژوهش­هایی می­باشد که در راستای رفع نیازها و حل مشکلات منطقه­ای و کشوری موثر هستند.

علاوه بر رویکرد  پژوهش­های مسئله محور که به آن اشاره شد؛ رویکرد دیگری که حوزه پژوهش توجه ویژه­ای به آن دارد، افزایش کیفیت فعالیت­های پژوهشی می باشد. بدین منظور  انجام اصلاحات تشویقی در شیوه نامه اعتبار پژوهشی و طرح پژوهشی داخلی در راستای افزایش کیفیت صورت گرفته است.

وضعیت پژوهش و تحقیقات در دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل چگونه است؟

فعالیت های پژوهش و فناوری دانشگاه در قالب چاپ مقالات در نشریات ملی و بین المللی، شرکت در کنفرانس­ها و سیمنارهای داخلی و خارجی، چاپ کتاب، انجام طرح­های پژوهشی و ثبت اختراع می­باشد. پژوهش­های دانشگاه دارای رشد سالانه مناسبی می باشد. بعنوان مثال، مقالات نمایه شده در اسکاپوس در سال 1387 که دانشگاه مستقل شد 14 مقاله بوده است. از آن سال رشد خیلی خوبی صورت گرفته تا در سال 1400 تعداد مقالات نمایه در همین سایت بیش از 664 مقاله است که نزدیک به 50 برابر افزایش یافته است. در سایر موارد نیز دانشگاه دارای رشد چشمگیری بوده است.

فعالیت­های پژوهشی از لحاظ کیفیت چگونه است؟

فعالیت­های پژوهشی صورت گرفته در دانشگاه دارای کیفیت بالایی می­باشد. تعداد استنادات به مقالات پژوهشی منتشر شده توسط اعضای هیات علمی دانشگاه، تعداد مقالات پراستناد دانشگاه و کاربردی شدن طرح­های پژوهشی خاتمه شده در دانشگاه نشان دهنده باکیفیت بودن فعالیت­های پژوهشی است. بنابراین فعالیت های پژوهشی دانشگاه چه از لحاظ کیفیت و چه از لحاظ کمیت دارای رشد بسیار مناسبی می­باشد.

پس کسب رتبه­ های مناسب ملی و بین المللی نتیجه این فعالیت­های پژوهشی  بوده است؟

فعالیت­های پژوهشی در کسب رتبه­های مناسب کشوری و بین المللی بطور حتم تاثیرگذار بوده است. اما توجه فرمایید؛ کسب رتبه مناسب در چند سال گذشته مرهون تلاش مجدانه همه ارکان دانشگاه اعم از بخش­های آموزشی، اداری، فرهنگی، دانشجوئی و پژوهشی بوده است. همچنین همه افراد شامل اعضای هیات علمی گرامی، دانشجویان عزیز و کارکنان محترم دانشگاه در کسب این موفقیت­ها سهیم می­باشند. نکته­ای که در این مورد بایستی اذعان نمود نقش موثر حوزه روابط بین الملل دانشگاه است که توانسته بطور شایسته فعالیت­های دانشگاه را در مجامع ملی و بین المللی ارائه نماید.

ارتباطات ملی و بین المللی دانشگاه چگونه است؟

دانشگاه دارای اعضای هیات علمی با دانش و قوی علمی می­باشد که سبب ارتباط گسترده ملی و بین المللی شده است. این ارتباطات در انجام پروژه­های پژوهشی مشترک بروز و ظهور پیدا می نماید. از جمله می توان به انجام طرح های پژوهشی مشترک ملی و بین المللی و چاپ مقالات مشترک با پژوهشگران کشورهای خارجی اشاره نمود. همچنین عقد تفاهم نامه­های همکاری با دانشگاه­های خارجی از کشورهای متعدد توسط حوزه روابط بین الملل جلوه­ای دیگر از ارتباطات دانشگاه است.

در حال حاضر تعداد و امکانات آزمایشگاه و کارگاه های پژوهشی چگونه است؟

دانشگاه در حال حاضر دارای 85 آزمایشگاه و کارگاه می باشد. همچنین آزمایشگاه مرکزی زیر نظر معاونت پژوهشی در حال ارائه خدمات به پژوهشگران می باشد. امکانات موجود در آزمایشگاه­ها متناسب با فعالیت­های پژوهشی دانشگاه نمی­باشد. بنابراین یکی از اولویت حوزه پژوهش تامین امکانات و دستگاه­های به روز آزمایشگاهی می­باشد. در سال گذشته بیش 15 میلیارد ریال از بودجه پژوهشی دانشگاه صرف خرید دستگاه و امکانات آزمایشگاهی از نمایشگاه ساخت ایران شد که نسبت به سال­های قبل رشد قابل توجهی داشت. همچنین در سال گذشته حدود 38 میلیارد ریال برای خرید دستگاه XRD هزینه گردید.

علاوه بر موارد ذکر شده، در سال گذشته مرکز محاسبات سریع دانشگاه از لحاظ نرم افزاری و سخت­افزاری ارتقاء یافت. برنامه­ریزی صورت گرفته توسط این مرکز، بستر مجازی خیلی مناسبی را برای پژوهشگران که فعالیت­های پژوهشی محاسباتی دارند، ایجاد نموده است.

با توجه به نیاز گسترده به تامین امکانات و دستگاه­های آزمایشگاهی، مبنای حوزه پژوهش  در خریدها چیست؟ 

 خرید دستگاه­هایی بیشتر مدنظر حوزه پژوهش می باشد که مورد استفاده چندین دانشکده باشد تا بتواند نیاز تعداد قابل توجهی از پژوهشگران را تامین نماید. بعنوان مثال دستگاه XRD که سال گذشته خرید و راه­اندازی شد  تقربیا به همه دانشکده­ها خدمات ارایه می نماید.

وضعیت کتابخانه دانشگاه و همچنین چاپ و نشر کتاب در انتشارات دانشگاه چگونه می­باشد؟

کتابخانه مرکزی دانشگاه دارای امکانات مناسب سخت افزاری و نرم افزاری برای پژوهشگران می­باشد و با استفاده از بستر فضای مجازی روش­های مناسبی برای مطالعات کتابخانه­ای پژوهشگران ارائه می نماید. پژوهشگران با مراجعه به سایت کتابخانه مرکزی می توانند از این امکانات مطلع شده و استفاده نمایند.

در سال جاری با برنامه­ریزی­های صورت گرفته توسط شورای انتشارات دانشگاه فرایند درخواست تالیف و ترجمه کتاب توسط اعضای هیات علمی منظم و تسریع شده است. همچنین فروشگاه آنلاین جهت فروش کتب انتشارات دانشگاه راه اندازی شده است. این امر سبب تسهیل  و افزایش فروش به خریدران شده است.

آیا برنامه ای برای کارآفرینی دانشجویان دارید؟

کارآفرینی برای دانشجویان و به ویژه برای فارغ التحصیلان دانشگاه توسط دفتر ارتباط با صنعت و مرکز رشد دانشگاه در حال پیگیری می­باشد. از جمله می­توان به تلاش جدی جهت آشنائی صنایع با طرح کوآپ توسط دفتر ارتباط با صنعت صورت گرفته که مورد اقبال و توجه صنایع قرار گرفته است. همچنین ایجاد بانک اطلاعاتی از فارغ التحصیلان دانشگاه در دفتر ارتباط با صنعت در حال انجام می باشدکه وجود این بانک اطلاعاتی در اشتغال و کار آفرینی دانشجویان نقش به سزایی خواهد داشت.

آیا پایش اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاه  صورت می گیرد؟

امسال سامانه ساجد جهت پایش مستمر فارغ التحصیلان دانشگاه راه اندازی گردید تا اشتغال فارغ التحصیلان و دسترسی به آنها تسهیل گردد. همچنین براساس پایشی که دفتر ارتباط با  صنعت از دانشجویان فارغ التحصیل در سال تحصیلی 1396-1395  انجام داده است اغلب دانشجویان فارغ التحصیل دانشگاه در آن سال تحصیلی مشغول به کار شده­اند.

مبنای انتخاب پژوهشگران برتر دانشگاه چیست؟

سال گذشته شیوه‌نامه اجرایی انتخاب پژوهشگران برتر توسط شورای پژوهشی دانشگاه تدوین و در شورای دانشگاه تصویب گردید که امسال بر اساس  این شیوه نامه در هفته پژوهش در پنج عنوان مختلف از پژوهشگران شامل پژوهشگران برتر دانشکده­ها، پژوهشگران برتر تولید علم دانشگاه، پژوهشگران برتر ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه، و پژوهشگر برتر جوان دانشگاه و همچنین رساله و پایان نامه برتر دانشجویی تقدیر به عمل آمد. وجود چنین شیوه­نامه­ای برای انتخاب پژوهشگران برتر در کل دانشگاه­های کشور منحصر به فرد می­باشد.

برنامه حوزه پژوهش برای برگزاری سخنرانی­های علمی چگونه است؟

دانشگاه مرکز تحقیق و پژوهش می­باشد و سخنرانی­های علمی بیان و ارائه نتایج پژوهش­ها است. محدود کردن زمان سخنرانی به هفته پژوهش سبب می­گردد که نتایج پژوهش­ها در قالب سخنرانی علمی به شکل بایسته و شایسته مورد توجه قرار نگیرد. لذا جهت ارج نهادن به فعالیت پژوهشگران، حوزه پژوهش از سال گذشته اعلام کرده است که ارائه سخنرانی در طول سال صورت گیرد. همچنین با توجه به بستر فضای مجازی ایجاد شده برگزاری سخنرانی­ها در سطح کشور اطلاع رسانی می­گردد تا ضمن ارائه توانمندی­های اعضای هیات علمی دانشگاه تعاملات علمی در سطح گسترده­ای صورت گیرد.

در پایان اگر نکته خاصی مدنظرتان است بفرمایید.

به اعضای محترم هیات علمی و دانشجویان گرامی تحصیلات تکمیلی دانشگاه، پیشنهاد می نمایم که امیدوارانه پیگیر فعالیت­های پژوهشی اصیل خود باشند. شاید تحریم‌ها  باعث کمبود بودجه و مشکل شدن فعالیت­های پژوهشی شده باشند، اما این مشکلات موقتی است و در درازمدت افراد امیدوار به نتیجه مطلوب خواهند رسید.

همچنین حوزه پژوهش با طیب خاطر پذیرای پیشنهادات و انتقادات پژوهشگران محترم دانشگاه هم به صورت حضوری و هم به صورت مجازی می باشد و بطور  حتم پیشنهادات و انتقادات سازنده پژوهشگران، رشد و بالندگی بیش از پیش دانشگاه را به دنبال خواهد داشت.

در پایان از همه همکاران خود در حوزه معاونت پژوهش و فناوری که با شور و اشتیاق در این حوزه زحمت می کشند، همچنین از روابط عمومی دانشگاه که این فرصت را در اختیار بنده قرار داد، تقدیر و تشکر می نمایم.